Giving
Sống tử tế
Giving
Sống tử tế
Những hành động tử tế không chỉ đơn thuần là mang lại niềm vui cho người khác, mà còn là chìa khóa để chính chúng ta cảm thấy hạnh phúc và viên mãn hơn trong cuộc sống. [1]
Khoa học đã chứng minh điều này. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, khi chúng ta mở lòng giúp đỡ mọi người, bộ não sẽ được "tiếp thêm năng lượng", kích hoạt "trung tâm phần thưởng" [2] và ngay lập tức tạo ra một cảm giác thư thái, dễ chịu lan tỏa.
Sự sẻ chia không chỉ dừng lại ở cảm xúc cá nhân. Nó còn là cầu nối giúp chúng ta cảm thấy kết nối sâu sắc với mọi người, từ đó góp phần kiến tạo nên một cộng đồng vững mạnh, chan hòa và hạnh phúc hơn.[3]
Và điều tuyệt vời là, chúng ta có rất nhiều cách khác nhau để thực hiện những hành động tử tế và sẻ chia này mỗi ngày.
1. Mọi hành động tử tế đều có giá trị
Từ những hành động nhỏ như một nụ cười thân thiện, vài lời hỏi han chân thành, giúp đỡ xách đồ, hoặc nhường chỗ ngồi trên xe buýt, cho đến việc tham gia công tác thiện nguyện thường xuyên – có vô vàn cách khác nhau để chúng ta trao đi sự tử tế mỗi ngày.
Sự cho đi không chỉ là về tài chính. Nếu có khả năng, chúng ta có thể quyên góp tiền cho những mục đích tốt đẹp. Nhưng quan trọng hơn, chúng ta còn có thể cho đi theo nhiều cách không cần dùng tiền:
Trao tặng một chút quan tâm, thời gian, kiến thức, ý tưởng, năng lượng hoặc sự hỗ trợ của mình.
Hoặc đôi khi, đơn giản là cho người khác một cơ hội, thay vì vội vàng phán xét hay khắt khe với họ.
Mỗi hành động tử tế, dù nhỏ bé hay lớn lao, đều đong đầy niềm hạnh phúc cho chính chúng ta và cho cả cộng đồng.[4]
Lắng đọng: Một việc tử tế cụ thể mà bạn có thể làm trong hôm nay là gì?
2. Giúp đỡ người khác gia tăng sự hạnh phúc
Khoa học đã chứng minh rõ ràng: Việc giúp đỡ người khác có thể mang lại vô số lợi ích cho hạnh phúc cá nhân của chúng ta.
Những lợi ích đó bao gồm:
Trải nghiệm nhiều cảm xúc tích cực hơn và hài lòng với cuộc sống [5].
Gia tăng ý nghĩa và mục đích sống [6].
Nâng cao sự tự tin của bản thân.
Điều này còn giúp giảm thiểu căng thẳng và mang lại cảm giác bình tĩnh, thư thái hơn. [7]
Thậm chí, một số nghiên cứu còn phát hiện ra rằng những người thường xuyên làm thiện nguyện thường lạc quan hơn, ít có triệu chứng trầm cảm và lo âu, và có khả năng sống thọ hơn. [8]
___
Tuy nhiên, không phải cứ giúp đỡ là sẽ thấy hạnh phúc. Để tối đa hóa lợi ích này, chúng ta cần:
Chủ động trong hành động giúp đỡ.
Cảm nhận được tác động tích cực của việc làm đó.
Thấy mình kết nối hơn với mọi người. [9]
Vậy nên, nếu bạn đang tìm kiếm niềm hạnh phúc, hãy bắt đầu bằng việc nghĩ đến những hành động tử tế mà chính bạn có thể thực hiện ngay hôm nay!
3. Ai cũng cần sự tử tế
Sự tử tế là chiếc cầu nối tuyệt vời, giúp chúng ta kết nối sâu sắc với mọi người, nuôi dưỡng các mối quan hệ, và cải thiện hạnh phúc toàn diện của mỗi cá nhân. [10]
Lòng tốt có thể dành cho bất cứ ai – từ người thân, bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm, cho đến một người xa lạ mà ta chưa từng quen biết. Không hề có rào cản về tuổi tác, địa vị hay khoảng cách địa lý.
Đó có thể là một cử chỉ bất chợt nảy ra, hoặc là thói quen ta thực hiện mỗi ngày. Động lực có thể là sự đồng cảm chân thành khi thấy người khác gặp khó khăn, hoặc chỉ đơn giản là mong muốn làm điều tốt mà thôi.
Luôn luôn có cách để chúng ta trao đi lòng tử tế.
Suy ngẫm:
Gần đây bạn đã tử tế với ai?
Ai đã tử tế với bạn?
4. Sự tử tế có tính lan tỏa
Các nghiên cứu đã khẳng định: Khi chúng ta thực hiện một hành động tử tế, không chỉ người nhận mà cả những người chứng kiến cũng có xu hướng trở nên tử tế hơn. [11]
Nói cách khác, lòng tốt của chúng ta đang được nhân rộng và lan tỏa, góp phần tạo nên một thế giới hạnh phúc hơn!
Tương tự, lời cảm ơn chân thành của chúng ta không chỉ là một lời nói xã giao. Đó chính là hành động tiếp sức cho sự tử tế, khuyến khích mọi người tiếp tục trao đi và giúp đỡ lẫn nhau. [12]
Lắng đọng và biết ơn:
Bạn muốn gửi lời cảm ơn đến những người nào vì sự tử tế họ đã dành cho bạn?
5. Hãy yêu cầu sự giúp đỡ nếu cần thiết.
Chúng ta thường cảm thấy hạnh phúc khi được giúp đỡ người khác. Chính vì lẽ đó, việc bạn nhờ ai đó giúp đỡ cũng chính là trao cho họ cơ hội được cảm thấy hạnh phúc.
Hơn thế nữa, khi bạn mở lời nhờ vả, những người xung quanh cũng sẽ cảm thấy thoải mái và tự nhiên hơn khi họ cần sự hỗ trợ ngược lại trong tương lai. Một cộng đồng mà mọi người sẵn lòng giúp đỡ lẫn nhau chắc chắn sẽ hạnh phúc và gắn kết hơn rất nhiều. [13]
Việc nhờ giúp đỡ còn là cách tuyệt vời để nuôi dưỡng các mối quan hệ. Bạn không cần phải gặp chuyện lớn hay khó khăn chồng chất mới mở lời. Đôi khi, bạn chỉ cần nhờ ai đó chia sẻ kinh nghiệm quý báu hoặc kiến thức chuyên môn của họ mà thôi.
Lắng đọng:
Có việc gì bạn muốn nhờ người khác giúp đỡ trong hôm nay không?
Ai là người có thể hỗ trợ bạn tốt nhất lúc này?
6. Cân bằng nhu cầu của bạn và của người khác
Việc giúp đỡ người khác chắc chắn giúp chúng ta gia tăng hạnh phúc và sức khỏe. Tuy nhiên, nếu chúng ta cảm thấy bị ép buộc hoặc chịu quá nhiều gánh nặng từ sự giúp đỡ, điều đó lại có thể gây hại. [14]
Vì vậy, hãy ưu tiên quan tâm đến sức khỏe và nhu cầu của chính mình.
Hãy lưu tâm đến những hành động nhỏ giúp bạn nghỉ ngơi, phục hồi năng lượng. Điều này không chỉ giúp bạn duy trì sức khỏe cá nhân mà còn cho phép bạn chăm sóc và hỗ trợ người khác một cách tốt nhất và bền vững nhất.
Lắng đọng:
Bạn có thể làm gì hôm nay để cân bằng giữa nhu cầu của mình và nhu cầu của người khác?
7. Sống tử tế bền vững?
Để sống tử tế một cách bền vững và lâu dài, chúng ta cần tìm ra những phương thức giúp đỡ phù hợp với ba yếu tố cốt lõi:
Chúng ta yêu thích và tìm thấy niềm vui trong hành động đó.
Phù hợp với thế mạnh và khả năng của chính mình.
Cảm thấy việc tử tế đó thật sự có giá trị và ý nghĩa.
Khi chúng ta tìm thấy niềm vui và sự thỏa mãn trong quá trình cho đi, người nhận cũng sẽ được hưởng lợi nhiều hơn, và điều đó khuyến khích chúng ta tiếp tục lan tỏa lòng tốt.
Để việc thực hành cho đi trở nên bền vững trong cuộc sống, hãy chọn cách mà bạn cảm thấy hạnh phúc, tạo ra tác động tích cực, và giúp bạn thấy mình đang đóng góp những giá trị có ý nghĩa cho cộng đồng. Chính động lực nội tại này sẽ giúp chúng ta tiếp tục sống tử tế một cách lâu dài. [15] [16]
Lắng đọng:
Những cách giúp đỡ người khác nào mà bạn đặc biệt yêu thích hoặc cảm thấy tràn đầy năng lượng khi thực hiện?
Nguồn: Action for Happiness
References
1 Curry, O. S., Rowland, L. A., Van Lissa, C. J., Zlotowitz, S., McAlaney, J., & Whitehouse, H. (2018). Happy to help? A systematic review and meta-analysis of the effects of performing acts of kindness on the well-being of the actor. Journal of Experimental Social Psychology, 76, 320-329. Aknin, L. B., Dunn, E. W., &; Norton, M. I. (2012). Happiness runs in a circular motion: Evidence for a positive feedback loop between prosocial spending and happiness. Journal of Happiness Studies, 13(2), 347-355.
2 Harbaugh, W. T., Mayr, U., &; Burghart, D. R. (2007). Neural responses to taxation and voluntary giving reveal motives for charitable donations. Science, 316(5831), 1622-1625.
3 Aknin, L. B., Whillans, A. V., Norton, M. I., & Dunn, E. W. (2019). Happiness and prosocial behavior: An evaluation of the evidence. World Happiness Report 2019, 67-86. Okabe-Miyamoto, K., &; Lyubomirsky, S. (2021). Social connection and well-being during COVID-19. World Happiness Report, 131-152.
4 Aknin, L. B., Whillans, A. V., Norton, M. I., & Dunn, E. W. (2019). Happiness and prosocial behavior: An evaluation of the evidence. World Happiness Report 2019, 67-86. Okabe-Miyamoto, K., &; Lyubomirsky, S. (2021). Social connection and well-being during COVID-19. World Happiness Report, 131-152.
5 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34.
6 What Works Centre for Wellbeing Briefing Paper (2020) Volunteer wellbeing: what works and who benefits? https://whatworkswellbeing.org/resources/volunteer-wellbeing-what-works-and-who-benefits/
7 Luks, A. A. (1988). Helper's high. Psychology Today, 22(10), 39.; Piliavin, J. (2003). Doing well by doing good: Benefits for the benefactor. In C. M. Keyes, J. Haidt, C. M. Keyes, J. Haidt (Eds.) , Flourishing: Positive psychology and the life well-lived (pp. 227-247). Washington, DC US: American Psychological Association.
8 Aknin, L. B., Whillans, A. V., Norton, M. I., & Dunn, E. W. (2019). Happiness and prosocial behavior: An evaluation of the evidence. World Happiness Report 2019, 67-86. Curry, O. S., Rowland, L. A., Van Lissa, C. J., Zlotowitz, S., McAlaney, J., &; Whitehouse, H. (2018). Happy to help? A systematic review and meta-analysis of the effects of performing acts of kindness on the well-being of the actor. Journal of Experimental Social Psychology, 76, 320-329. King, V. (2016) 10 Keys to Happier Living – A Practical Guide for Happiness. Hachette. Lyubomirsky, S, Sheldon, K M, &; Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology, 9(2), 111 - 131
9 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34.; King, V. (2016) 10 Keys to Happier Living – A Practical Guide for Happiness. Hachette.
10 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34.; Helliwell, J. F., Aknin, L. B., Shiplett, H., Huang, H., & Wang, S. (2017). Social capital and prosocial behaviour as sources of well-being. National Bureau of Economic Research Working Paper 23761
11 Jung, H., Seo, E., Han, E., Henderson, M. D., and Patall, E. A. (2020). Prosocial modeling: A meta-analytic review and synthesis. Psychological Bulletin, 146(8), 635
12 Algoe, S. B., Dwyer, P. C., Younge, A., &; Oveis, C. (2020). A new perspective on the social functions of emotions: Gratitude and the witnessing effect. Journal of Personality and Social Psychology, 119(1), 40.
13 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34.; Helliwell, J. F., Aknin, L. B., Shiplett, H., Huang, H., &; Wang, S. (2017). Social capital and prosocial behaviour as sources of well-being. National Bureau of Economic Research Working Paper 23761
14 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34
15 Aknin, L. B., & Whillans, A. V. (2021). Helping and happiness: A review and guide for public policy. Social Issues and Policy Review, 15(1), 3-34.; King, V. (2016) 10 Keys to Happier Living – A Practical Guide for Happiness. Hachette.
16 Aknin, L. B., Dunn, E. W., & Norton, M. I. (2012). Happiness runs in a circular motion: Evidence for a positive feedback loop between prosocial spending and happiness. Journal of Happiness Studies, 13(2), 347-355.